Category: բնագիտություն

1. Ի՞նչ է բջիջը։

Բջիջը կենդանի օրգանիզմների կառուցվածքային տարրական միավորն է և օժտված է կենդանի օրգանիզմին բնորոշ հատկանիշներով:

1. Որո՞նք են բջջի բաղադրության հիմնական քիմիական տարրերը։

1. Որո՞նք են բջջի հիմնական կառուցվածքային մասերը։

Բջջի հիմնական կառուցվածքային մասերն են ցիտոպլազման և կորիզը:

1. Ի՞նչ նշանակություն ունի բջջաթաղանթը։

Բջջաթաղանթի միջով բջիջ են ներթափանցում ջրում շուծված որոշակի նյութեր և հեռացնում են բջիջի համար ոչ պիտանի նյութերը:

1. Ի՞նչ է հյուսվածքը։

Հյուսվածքը միանման բջիջներից կազմված խումբ է:

1. Ի՞նչ հյուսվածքներ ունեն բսւյսերը։

Բույսերը ունեն հինգ տեսակի հյուսվածք՝ գոյացնող, հիմնական, ծածկող, մեխանիկական և փոխադրող:

1. Կենդանական ի՞նչ հյուսվածքներ գիտեք։

Կան կենդանական չորսը տեսակի հյուսվածք՝ էպիթելային, շարակցական, նյարդային և մկանային:

1. Ե՞րբ է լույսը բեկվում:

Մի թափանցիկ միջավայրից մյուսի մեջ անցնելու
ժամանակ լույսը բեկվում է.

1. Ի՞նչ է ոսպնյակը:

Ոսպնյակ է կոչվում թափանցիկ, ապակե մարմին, որը երկու կողմից սահմանափակված է գնդային մակերևույթներով:

1. Ո՞ր կետն է կոչվում ոսպնյակի կիզակետ:

1. Նշի՛ր հայելիների տեսակները:

Գոգավոր, հարթ, ուռուցիկ:

1. Որո՞նք են վեգետատիվ օրգանները և ի՞նչ գործառույթներ են կատարում:

Վեգետատիվ օրգանները ապահովում են բույսի սննդառությունը, շնչառությունը, աճն ու զարգացումը։
Ծաղիկը, պտուղը և սերմը գեներատիվ օրգաններն են, և բույսի մասեր են։

1. Որո՞նք են գեներատիվ օրգանները և ի՞նչ գործառույթներ են կատարում:

Ծաղիկը, պտուղը և սերմը բույսի գեներատիվ բազմացման օրգաններն են։

1. Որո՞նք են արմատի գործառույթները:

Արմատներով բույսն ամրանում է հողին։Այն կազմված է գլխավոր,հավելյալ և կողքային արմատներից։

1. Արմատի ի՞նչ ձևափոխություններ գիտեք:

Առանձգական և փնջային:

1. Ի՞նչ է ընձյուը:Ո՞րն է ընձյուղի գլխավոր գործառույթը:

Մեկ վեգետատիվ շրջանում զարգացող ցողունն իր տերևներով և բողբոջներով կոչվում է ընձյուղ: Ընձյուղն ապահովում է բույսի օդային սնուցումը։

1. Ի՞նչ գործառույթներ է կատարում ցողունը:

Ցողունն կատարում է փոխադրող գործառույթ՝ ջուրը և իրա հետ լուծված հանքային աղերը տալիս է տերևներին, և տերևներից վերցնում է սինթեզված նյութեր։

1. Ի՞նչ նշանակություն ունեն տերևները:

Տերևի հիմնական գործառույթներն են օրգանական նյութերի սինթեզը, ջրի գոլորշացումը:
Տերևները լինում են պարզ և բարդ։
Պարզ տերևները տերևակոթին միացած ունեն միայն մեկ տերևաթիթեղ։
Բարդ տերևները տերևակոթին միացած ունեն մի քանի տերևաթիթեղներ։

1. Ի՞նչ է բնութագրում ջերմաստիճանը։
   Ջերմաստիճանը բնութագրում է թաք և սառը հասկացությունները։
2. Ե՞րբ են մարմինները ջերմային հավասարակշռության վիճակում։
   Երբ որ ջերմաչափի ցուցմունքը դադարում է փոխվել, այդ պահին ջերմային հավասարակշռության վիճակում
3. Ջերմաչափների ի՞նչ տեսակներ գիտեք։
   Հեղուկային, էլեկտրոնային, մեծանիկական, օպտիկական, գազային։
4. Ի՞նչպես պետք է օգտվել բժշկական ջերմաչափից։
   Սնդիկի սյունը սկզբնական վիճակին վերադարձնելու համար անհրաժեշտ է ջերմաչափը թափահարել:
5. Ի՞նչ ջերմային երևույթներ գիտեք:
   Հալումն ու պնդացումը, գոլորշացումն ու խտացումը, եռումը, ջերմային ընդարձակումը:
6. Ո՞ր երևույթներն են կոչվում հալում և պնդացում:
   Նյութի անցումը պինդ վիճակից հեղուկ վիճակի կոչվում է հալում:
   Հալման հակառակ երևույթը, երբ նյութը հեղուկ վիճակից անցնում է պինդ վիճակի, կոչվում է պնդացում:
7. Ո՞ր մեծությունն է կոչվում եռման ջերմաստիճան :
   Այն ջերմաստիճանը, որի դեպքում հեղուկը եռում է, կոչվում է եռման ջերմաստիճան: Այն կախված է մթնոլորտային ճնշումից:
8. Ո՞ր եչրույթներն են կոչվում գոլորշացում և խտացում:
   Նյութի անցումը հեղուկ վիճակից գազային վիճակի կոչվում է գոլորշացում: Հակառակ երևույթը, երբ նյութը գազային վիճակից անցնում է հեղուկ վիճակի, կոչվում է խտացում:
9. Ի՞նպես է առաջանում կայծակը:Ի՞նչ է որոտը:
   Կայծակ կարող է առաջանալ երկու էլեկտրականացված ամպերի կամ ամպի ու Երկրի միջև:
10. Ի՞նչ է շանթարգելը, և ինպե՞ս է այն շինությունները պաշտպանում կայծակի հարվածից:
    Շանթարգելը մետաղյա ձող է, որն ամրացվում է շինության պատի երկայնքով։ Ձողի վերին սրածայր մասը  պաշտպանվող շենքից բարձր է՝ ստորին մասը հողակցված։ Ամպրոպաբեր ամպերից էլեկտրական լիցքերը շանթարգելի միջով անցնում են հողի մեջ՝ չվնասելով շինությունը:
11. Կայծակի ժամանակ ինչպե՞ս պետք է վարվեք,եթե հայտվել եք բաց տարածքում:
    1. Կայծակի ժամանակ բաց դաշտում գտնվելը վտանգավոր է:
    2. Չի կարելի  պառկել գետնին:
    3. Եթե հնարավոր չէ արագ հեռանալ, ապա պետք է կքանստել համեմատաբար ցածրադիր տեղում:
    4. Քանի որ կայծակը խփում է առավել բարձր մարմիններին, ուստի չպետք է թաքնվել բարձր ծառի տակ:
    5. Որքան հնարավոր է` պետք է շուտ դուրս գալ ջրից:
    6. Չի կարելի ձեռք տալ մետաղե առարկաներին, պետք է հեռու մնալ դրանցից:
    7. Թաքնվել կարելի է խիտ անտառում, քարանձավներում, բնակելի շենքում, ավտոմեքենայում՝ փակելով պատուհանները:
    8. Մոտոցիկլետի կամ հեծանվի օգտագործումը վտանգավոր է:
12. Ո՞ր մարմին է կոչվում հաստատուն մագնիս:
    Այն մարմինները, որոնք երկար ժամանակ պահպանում են իրենց մագնիսական հատկությունները, կոչվում են հաստատուն մագնիսներ:
13. Մագնիսի ո՞ր մասերն են անվանում բևեռներ:
    Մագնիսի այն մասերը, որտեղ մագնիսական ազդեցությունն առավել ուժեղ է, անվանում են մագնիսական բևեռներ։
14. Ի՞նչ է կողմնացույցը, և ինչո՞վ է պայմանավորված նրա աշխատանքը:
    Կողմնացույցի աշխատանքը պայմանավորված է նրանով, որ Երկիրն էլ է մագնիս և ունի իր բևեռները։
15. Ձեզ հայտնի ո՞ր բնագավառներում են օգտագործվում մագնիսները:
    Մագնիսներ կան մանկական խաղալիքներում, հեռախոսներում, բարձրախոսներում։ Դրանք կիրառվում են տեխնիկայի շատ բնագավառներում, բժշկության մեջ, կենցաղում։

1.Լրացրու բաց թողնված բառը
Երկրի վրա կյանքը պայմանավորված է արեգակից ստացվող ճառագայթային էներգիայով:

2.Էներգիայի ի՞նչ տեսակներ են ձեզ հայտնի:

Կան մի քանի տեսակներ-ջերմային, էլեկտրական, միջուկային, քիմիական և ճառագայթային։

3.Ի՞նչպես են կենդաները և բույսերը ստանում օրգանական նյութեր:

Կանաչ բույսերը և բակտերիաների մի մասը ստեղծում են օրգանական նյութեր, իսկ մյուս կենդանի օրգանիզմները սնվում են այդ պատրաստի նյութերով:

1. Ի՞նչ է մարմնի կշիռը:

Այն ուժը, որով մարմինը Երկրի ձգողության հետևանքով ազդում է անշարժ հորիզոնական հենարանի կամ ուղղաձիգ կախոցի վրա, կոչվում է մարմնի կշիռ։

Ո՞ր երևույթն են անվանում տիեզերական ձգողությունը:

Ծանրության ուժ կոչվում է մարմինների վրա Երկրի կողմից ազդող ձգողության ուժը:

Ո՞ր ուժն է կոչվում ծանրության ուժ:

Այն ուժը, որով Երկիրը դեպի իրեն է ձգում որևէ մարմին, կոչվում է ծանրության ուժ:

Ո՞ր ուժն է կոչվում առանձգականության ուժ:
Այն ուժը, որը մոդուլով հավասար է այն ուժին, որով ազդում է նրա վրա կողվում է Առանձգականության ուժ։

Ե՞րբ են առաջանում մարմինների ձևափոխություն:

Ուժի չափման միավորը ի՞նչպես է կոչվում:

Ինչու՞ չի կարելի այրել կենցաղային աղբը:
Կենցաղային աղբը չի կարելի այրել, որովհետև նրա գոլորշին բարձրանում է և խանգարում է օզոնային շերտին, որը մարդուհամար շատ օգտակար է, որովհետև օզոնային շերտը խանգարում է ուլտրամանուշակագույն հոսանքներին ներխուժել երկրի մթնոլորտ:

Ո՞ր երևույթն են անվանում քիմիական ռեակցիա։
Երբ նյութը առաջեցնում է մեկ կամ ավելի նյութեր կոչվում են քիմիական ռեակցիա։

Թվարկե՛ք քիմիական ռեակցիաների բնորոշ մի քանի հատկանիշ։
Օրինակ՝ Գույնի փոփոխություն, կաթի թթվելը, լույսի անջատումը և այլն։

Քանի՞ տեսակի ձևափոխություններ գիտեք:

Պլաստիկական և ձևափոխական

Ի՞նչ է բնութագրում ուժը:

Ուժը բնութագրում է մարմինների փոխազդեցության քանակական չափը։

Ի՞նչ տառով ենք նշանակում ուժը:
F նշանով։

Կարո՞ղ են արդյոք մարմինները փոխազդել առանց միմյանց հպվելու:

Այո եթե նա ունի շարժիչ կամ դիք տեղ։

• Ի՞նչ է մարմնի կշիռը:

Այն ուժը, որով մարմինը Երկրի ձգողության հետևանքով ազդում է անշարժ հորիզոնական հենարանի կամ ուղղաձիգ կախոցի վրա, կոչվում է մարմնի կշիռ։

• Ո՞ր երևույթն են անվանում տիեզերական ձգողությունը:

Ծանրության ուժ կոչվում է մարմինների վրա Երկրի կողմից ազդող ձգողության ուժը:

• Ո՞ր ուժն է կոչվում ծանրության ուժ:

Այն ուժը, որով Երկիրը դեպի իրեն է ձգում որևէ մարմին, կոչվում է ծանրության ուժ:

1. Ի՞նչ է մեխանիկական շարժումը:

Մեխանիկական շարժումը ինչ-որ ժամանակում մարմնի դիրքի փոփոխությունն է ուրիշ մարմնի նկատմամբ:

2. Ինչի՞ նկատմամբ է շարժվում գետում լողացող ձուկը:

Գետում լողացող ձուկը շարժվում է ափի նկատմամբ:

3. Ինչո՞վ են իրարից տարբերվում շարժումները:

Շարժումները իրարից տարբերվում են նրանով, որ նրանք լինում են արագ, դանդաղ, ուղիղ, կոր, անհավասարաչափ և հավասարաչափ:

4. Ի՞նչ է ցույց տալիս արագությունը: Ի՞նչ միավորներով է այն չափվում:

Արագությունը ցուց է տալիս, թե տվյալ մարմինը ինչ ժամանակում որքան ճանապարհ է անցնում: Արագությունը չափվում է V (միջին արագությունը), S (ճանապարհը) և t (ժամանակը) բանաձևերով:

1. Ո՞ր երևույթներն են կոչվում ֆիզիկական։ Բերե՛ք օրինակներ։
   Օրինակ՝ ջրի սառելը, մոմի այրվելը:
2. Ո՞ր երևույթներն են կոչվում քիմիական ։ Բերե՛ք օրինակներ։
   Օրինակ՝ կաթը երկար ժամանակ օդի ջերմաստիճանում թողնելը՝ առաջանում է բորբոս կաթի մեջ
3. Որո՞նք են ֆիզիկական երևույթների տարատեսակները։
   Լուսային, ձայնային, էլեկտրական, մագնիսական։
4. Ո՞ր երևույթն են անվանում քիմիական ռեակցիա։
   քիմիական երևույթներ և քիմիական փոխազդեցություններ
5. Թվարկե՛ք քիմիական ռեակցիաների բնորոշ մի քանի հատկանիշ:
   Գույնի փոփոխությունը, հոտի, համի։
6. Բերե՛ք քիմիական ռեակցիայի օրինակներ։
   Օրինակ լուցկու այրելը, շաքարավազի այրումը, պանրի բորբոսնելը, գինու բորբոսնելը․․․
7. Լուսասինթեզը համարվու՞մ է քիմիական ռեակցիա։
8. Ո՞ր քիմիական ռեակցիաներն են անվանում քայքայման։
   Օրինակ՝ լուցկու այրվելը
9. Ո՞ր քիմիական ռեակցիաներն են անվանում միացման։
   Երբ այրելուց նրանք միանում են։
10. Ի՞նչ է այրումը։ Ի՞նչով է ուղեկցվում այն։
    Այրումը երբ ինչ-որ նյութ ջերմության տակ քայքայվում է։
11. Որո՞նք են այրման առաջացման պայմանները։
    Համարյա ամեն ինչ այրումից հետո մոխիր է դառնում։
12. Հրդեհը հանգցնելու ի՞նչ միջոցներ գիտեք։
    կրակմարիչ, ջուր, օդից զրկել՝ շոր գցել (չգիտեմ ոնց պետք է աշխատի)․․․
13. Ի՞նչ է վառելանյութը։
    Վառելանյութը նյութ է, որը ստեղծված է այրվելու համար
14. Ո՞ր նյութերն են կոչվում օքսիդներ:
    Այն նյութերը որոնք կազմված են այդ նյութից և թթվածնից։
15. Ի՞նչ բաղադրություն ունեն աղերը:
    Աղերը ունեն քայքայման բաղադրություն։
16. Որո՞նք են թթվային անձրևների առաջացման պատճառները, և ի՞նչ հետևանքներ կարող են դրանք ունենալ:
    Թթվային անձրևները առաջանում են մարդկանց կողմից թունավորված ջրերից և քայքայում են անտառները և կենդանիներին։
17. Ինչու՞ չի կարելի այրել կենցաղային աղբը:
    Որովհետև այն վնասում է օդը և բաց է թողնում թունավոր գազ։

1.Ի՞նչ բաղադրություն ունեն թթուները ։

Կազմած են ջրածնից և թթվային մնացորդից:

2. Որտե՞ղ է կիրառվում գիպսը։

Գիպսը օգտագործվում է բժշկության մեջ:

3.Ի՞նչ բաղադրություն ունեն հիմքերը։

Դրանք կոչվում են հիդրօքիդներ որոնք կազմված են թթվածնից և ջրածնից

Ձմեռվա ցրտին՝ շրջում է տխուր,

Փշրանք տեսնելիս՝ ճտճտում-պարում,

Ո՞ր հագքն է, գիտե՞ս, տխուր ոստոստում,

Կանաչ գարուն է անվերջ երազում:

/Ճնճղուկ/

***

Երբ դնում ենք, կտրատում,

Մանրիկ-մանրիկ մասնատում,

Լացացնում է ինձ ու քեզ,

Անունն ասա, թե գիտես:

/Սոխ/

***

Ի՞նչն է ջերմորեն մեզ տաքացնում

Եվ քուն է մտնում մինչև իրիկուն,

Իսկ երբ գիշերն է դռները թակում,

նորից մեզ իր տաք գիրկն է ընդունում:

/Անկողին/

***

Ի՞նչ ջուլհակ է. մանում, հինում,

Գործում է, բայց սեղան չի դրվի,

Կլոր մարմնով, ծուռ-ծուռ ոտքերով,

Կտավ է հյուսում միշտ նույն զարդերով:

/Սարդ/

***

Ի՞նչն ենք դուրս հանում տնից ու բակից,

Մաքրում, տանում ենք մեր ոտքի տակից,

Նա պետք չի գալիս իր դուրս հանողին՝

Խառնվում է միշտ ավազ ու հողին:

/Աղբ/