Category: Մաթեմատիկա 6

386. Ասե՛ք ջերմաչափների ցուցմունքները
     (տե՛ս նկ. 52)։

1)-13 2)+7 3)0 4)+24 5)-5

388. Տրված են –5, –3, 1/2 , +5, +10, –2, 0, +4, 3 1/3 թվերը: Նրանցից դո՛ւրս
     գրեք ամբողջ թվերը:
389. Գործածելով + և – նշանները` գրե՛ք.
     ա) 10O տաքություն(+), գ) 3O ցուրտ(+),
     բ) 0-ից 7O ցածր(—) , դ) 0-ից բարձր(+):
390. Թվանշաններով և + կամ – նշանի միջոցով գրի՛ առեք բարձրությունները
     և խորությունները.
     ա) Արագած լեռան բարձրությունը չորս հազար իննսուն մետր է։(+4090)
     բ) Մոնբլան լեռան բարձրությունը չորս հազար ութ հարյուր յոթ
     մետր է։(+4807)

գ) Կազբեկ լեռան բարձրությունը հինգ հազար երեսուներեք
մետր է։(+5033)
դ) Բայկալ լճի խորությունը հազար վեց հարյուր քսան մետր է։(-1620)
ե) Արաբական ծովի խորությունը հինգ հազար ութ հարյուր երեք
մետր է։(-5103)
զ) Ալեուտյան իջվածքի խորությունը յոթ հազար ութ հարյուր
քսաներկու մետր է։(-7822)
է) Ֆիլիպինյան իջվածքի խորությունը տասը հազար չորս
հարյուր իննսունյոթ մետր է։(-10497)

391. Կրպակի մեկ շաբաթվա եկամուտների մատյանում գրված է.
     Օրը երկուշաբթի երեքշաբթի չորեքշաբթի հինգշաբթի ուրբաթ շաբաթ
     Եկամուտը (դրամ) 5000 0 4000 3000
     Կորուստը (դրամ) 1000 0 500
     Բացատրե՛ք այս գրառումների իմաստը և որոշե՛ք կրպակի
     շաբաթվա եկամուտը։

Այս գրառումները ցույց են տալիս թե որքան գումար է աշխատել և կորցրել կրպակը:

5000-1000+0+4000-500+3000=10500

391. Դրակա՞ն է արդյոք այն ամբողջ թիվը, որը 1-ով մեծ է –1-ից։

Ոչ, այդ թիվը 0 է:

394. Ֆուտբոլային մրցաշարի եզրափակիչ փուլ հասած թիմերի խփած
     և բաց թողած գնդակների վերաբերյալ տվյալներն արտացոլված
     են հետևյալ աղյուսակում.
     Բացատրե՛ք գրված թվերի իմաստները։

+ ով թվերը ցույց են տալիս խփած գոլերը, իսկ — ովը բաց թողնված:

396. Բազմահարկ շենքի տակ` առաջին հարկից երկու հարկ ներքև,
     ավտոկայանատեղ կա: Ո՞ր հարկում է ապրում այն մարդը, որը
     տուն հասնելու համար ավտոկայանատեղից բարձրանում է 11
     հարկ:

11-2=9

401. Համաձուլվածքը կազմված է կապարից և երկաթից, որոնց զանգվածները
     հարաբերում են այնպես, ինչպես 2 ։ 7։ Որքա՞ն կապար և
     որքա՞ն երկաթ է պարունակում այդպիսի համաձուլվածքի կտորը,
     եթե նրա զանգվածը 3600 գ է:

2x+7x=3600

9x=3600

x=3600:9

x=400

334. Մետաղադրամը գցել են 15 անգամ։ «Զինանիշը» ընկել է 7 անգամ։
     Ինչի՞ են հավասար «զինանիշ» ընկնելու և «թիվ» ընկնելու հաճախականությունները։

7 անգամ զինանիշ, 8 անգամ թիվ:

335. Խաղոսկրը գցել են 17 անգամ։ 1, 2, 3, 5, 6 թվերը բացվել են համապատասխանաբար
     3, 2, 4, 4, 1 անգամ։ Ինչի՞ է հավասար 4 բացվելու
     հաճախականությունը։

17-14=3

338. Դուք վերցնում եք մի թերթիկ 150 համարակալված թերթիկների
     տրցակից։ Ինչի՞ է հավասար այն բանի հավանականությունը, որ
     վերցված թերթիկի համարը կլինի 99։

1/150

310. Խաղոսկրը գցելիս որքա՞ն է կենտ թիվ բացվելու հավանականություն։

3/6=1/2

342. Զամբյուղում կա 2 կանաչ և 3 կարմիր խնձոր։ Զամբյուղից մեկ
     պատահական խնձոր են վերցնում։ Ի՞նչ հավանականություն կա,
     որ այդ խնձորը՝ ա) կարմիր է, բ) կանաչ է, գ) դեղին է։

ա) 3/5

բ)2/5

գ) 0

346. Աղյուսակում ներկայացված են էլեկտրական ջրատաքացուցիչում
     ջրի տաքանալու տվյալները.
     Ջերմաստիճանը 15 30 45 60 80 100 95 90 85
     Ժամանակը՝ րոպեներով 0 1 2 3 4 5 6 7 8
     Կազմե՛ք ջրի ջերմության փոփոխության գրաֆիկը և պատասխանե՛ք
     հետևյալ հարցերին.
     ա) Ո՞ր պահին է անջատվել ջրատաքացուցիչը։ 5 րոպեին
     բ) Որքա՞ն է եղել ջրի առավելագույն ջերմաստիճանը։ 100
     գ) Որքա՞ն է եղել ջրի նվազագույն ջերմաստիճանը։ 15
     դ) Որքանո՞վ է փոխվել ջրի ջերմաստիճանը առաջին 5 րոպեի
     ընթացքում և վերջին 3 րոպեի ընթացքում։ 100-15=85 95-85=10

348. 30 սմ երկարությամբ հատվածը բաժանե՛ք երկու հատվածների,
     որոնց երկարությունները հարաբերում են այնպես, ինչպես 2 ։ 3։

2x+3x=30 2·6=12

5x=30 3·6=18

x=6

310. Հետևյալ իրադարձություններից որո՞նք են պատահույթներ.
     ա) Դուք դուրս եք գալիս տնից և հանդիպում եք Ձեր վերևի
     բնակարանում ապրող հարևանին։
     բ) Ուժգին քամի է փչում, իսկ ծառերի տերևները չեն շարժվում։
     գ) Սեղանի թենիս խաղալիս Դուք հաղթել եք Ձեր ընկերոջը (որը
     նույնքան լավ է խաղում, որքան Դուք)։
     դ) Թռչնակը ներս կթռչի Ձեր սենյակը։
311. Հետևյալ իրադարձություններից որո՞նք են հավաստի.
     ա) Դուք միացրել եք լույսը, իսկ լամպը չի վառվել։
     բ) Զամբյուղում 10 խնձոր կար։ Երբ զամբյուղի մեջ դրեցին ևս
     մեկ խնձոր, այնտեղ եղավ 11 խնձոր։
     գ) Զամբյուղում 5 տանձ կար։ Երբ զամբյուղի մեջ 4 խնձոր էլ
     դրեցին, այնտեղ եղավ 9 խնձոր։
     դ) Հրաձիգը կրակել է և դիպել թիրախին։
     ե) Չորս մարդու համար ճաշ պատրաստելիս խոհարարը պղնձի
     մեջ լցրեց կես տուփ աղ։ Ճաշը աղի ստացվեց։
312. Հետևյալ իրադարձություններից որո՞նք են անհնար.
     ա) Դրամը նետելիս ընկել է «զինանիշ»։
     բ) Գիշերը ծագել է արևը։
     գ) Դուրս գալով փողոց՝ Դուք հանդիպել եք Տիգրան Ա արքային։
     դ) Հաջորդ շաբաթ վատ եղանակ կլինի։
     ե) Դուք մուրճով խփել եք ռելսին, և ձայն է հնչել։
     զ) Հավաքակայանում միայն մարդատար մեքենաներ կան։
     Այնտեղից դուրս է գալիս մի ավտոբուս։
313. Ո՞ր իրադարձությունն է պատահական, ո՞րը՝ հավաստի, ո՞րը՝
     անհնար.
     ա) Գցում են խաղոսկրը. կբացվի 1, 2, 3, 4, 5, 6 թվերից որևէ
     մեկը։(հավաստի է)
     բ) Գնել են մի փոշեկուլ. պարզվել է, որ այն խոտան է։։(պատահական է)
     գ) Հայաստանցի մարզիկը կդառնա օլիմպիական խաղերի
     չեմպիոն։(պատահական է)
     դ) Աքաղաղը ձու է ածել։ (անհնար է)
     ե) Գցել են խաղոսկրը. բացվել է 6 թիվը։ (պատահական)
     զ) Գցել են խաղոսկրը. բացվել է 10 թիվը։ (անհնար է)
     է) Աֆրիկայում Կոնգո գետը ծածկվել է սառույցով։ ։(անհնար է)
     ը) Անկոչ հյուր է եկել։ (պատահական)
     թ) Հրանոթը կրակել է. լսվել է դղրդյուն։ (հավաստի է)
314. Զամբյուղում կան կարմիր, դեղին և կանաչ խնձորներ: Զամբյուղից
     մի խնձոր են հանում: Ի՞նչ ելքեր ունի այդ պատահական
     փորձը:

Կարմիր, կանաչ կամ դեղին խնձոր:

320. Ի՞նչն է ավելի շատ՝ ա) 1 տարի՞ն, թե՞ մլն վայրկյանը (1 տարին): բ) 1 դա՞րը,
     թե՞ մլրդ վայրկյանը (1 դարը)։
321. Գտե՛ք թիվը, եթե՝
     ա) այն 11-ի բաժանելիս ստացվում են 5 քանորդը և 9 մնացորդը.
     բ) այն 8-ի բաժանելիս ստացվում են 26 քանորդը և 6 մնացորդը։

ա) x= 11·5+9=64

բ) x=26·8+6=214

328. Գետի հոսանքի արագությունը 2 կմ/ժ է։
     Նավակը, որի սեփական արագությունը 17 կմ/ժ է, 3 ժ լողացել է գետի հոսանքի ուղղությամբ և 4 ժ՝ հոսանքին հակառակ։
     Քանի՞ կիլոմետր է անցել նավակը։

(17+2)·3+(17-2)·4=117կմ

285. Երեխայի հասակը մինչև 7 տարեկան դառնալը փոխվել է հետևյալ
     կերպ.
     Տարիքը՝ տարիներով 1 2 3 4 5 6 7
     Հասակը՝ սանտիմետրերով 75 85 90 95 98 105 112
     Գծե՛ք նրա տարիքից հասակի կախման գրաֆիկը։

286. Օդի ջերմաստիճանը չափել են մեկ օրվա ընթացքում։ Չափումների
     արդյունքները ներկայացված են հետևյալ աղյուսակում.
     Ժամը 0 2 4 6 8 10 12 14 16 18 20 22 24
     Ջերմաստիճանը 15 12 8 7 6 10 11 13 16 20 18 14 11
     Կառուցե՛ք օրվա ընթացքում օդի ջերմաստիճանի փոփոխության
     գրաֆիկը։

288. Գնացքը A կետից մեկնել է C կետը։ Ճանապարհին այն կանգ է առել
     B կետում։ Այդ ամենը գրաֆիկորեն պատկերված է 36-րդ նկարում։
     Գրաֆիկից ելնելով՝ պատասխանե՛ք հետևյալ հարցերին.
290. 
     ա) Որքա՞ն ժամանակ է գնացքը եղել ճանապարհին։
     7 ժամ:

բ) Որքա՞ն ժամանակում է գնացքը հասել B կետը։

2 ժամ :

գ) Ի՞նչ արագությամբ է գնացքը A կետից ընթացել դեպի B կետը։

120:2=60

դ) Ի՞նչ արագությամբ է գնացքը B կետից ընթացել դեպի C կետը։
90:2=45

ե) Որքա՞ն է տևել B կետում արած կանգառը։

3 ժամ:

289. Ունենք միևնույն 48 սմ2 մակերեսով 5 ուղղանկյուն։ Այդ ուղղանկյունների
լայնություններն են՝ 1 սմ, 2 սմ, 3 սմ, 4 սմ, 6 սմ։ Կազմե՛ք
ուղղանկյունների լայնությունից նրանց երկարությունների
կախման աղյուսակը և համապատասխան գրաֆիկը։

Լայնություն՝ 1 2 3 4 5

Երկարություն՝ 48 24 16 12 8

291. Դիցուք x-ը և y-ը 6 սմ2 մակերես ունեցող ուղղանկյան հարևան
     կողմերի երկարություններն են: Այդպիսի շատ ուղղանկյուններ
     կարող են լինել: Հետևյալ աղյուսակը ցույց է տալիս, թե ինչպես է
     փոխվում այդպիսի ուղղանկյան կողմերից մեկի երկարությունը
     (y)` կախված մյուս կողմի երկարությունից (x):

296. 9 տ երկաթի հանքաքարից ստանում են 5 տ երկաթ։ Որքա՞ն երկաթ
     կստանան 54 տ հանքաքարից։

x=5·54:9

x=30

262. Բետոնը ցեմենտի, ավազի և խճի խառնուրդ է։ Ցեմենտը բետոնի 1/7
     մասն է, ավազը՝ 2/7-ը, իսկ խիճը՝4/7 -ը։ Բետոնի բաղադրիչների
     համար կազմե՛ք շրջանաձև դիագրամ։

265. Դիագրամում (նկ. 29) ցույց է տրված, թե
     անտառի որ մասն է կազմում ծառերի
     այս կամ այն տեսակը։ Պատասխանե՛ք
     հետևյալ հարցերին.
     ա) Ծառերից ո՞րն է ամենաշատ տարածվածն
     այդ անտառում, և ո՞րը՝
     ամենաքիչը։ Թխկին ամենաշատն է, իսկ եղևնին՝ ամենաքիչը:
     բ) Տվյալ անտառը հիմնականում ինչպիսի՞
     ծառերից է կազմված՝ սաղարթավո՞ր,
     թե՞ փշատերև։ Անտառի հիմնական մասը սաղարթավոր է:
     գ) Անտառի քանի՞ տոկոսն է բաժին ընկնում սաղարթավոր
     ծառերին։ 65%
     դ) Անտառի քանի՞ տոկոսն են կազմում փշատերև ծառերը։ 35%

266. Դասագրքի 25000 օրինակ տպաքանակն ամբողջությամբ տպագրվել
     է մեկ աշխատանքային շաբաթվա ընթացքում։ Օգտվելով
     գծային դիագրամից (նկ. 30)՝ պատասխանե՛ք հետևյալ հարցերին.
     ա) Տպաքանակի ո՞ր մասն է տպագրվել ուրբաթ օրը։ 1/5
     բ) Շաբաթվա ո՞ր օրերին է տպագրվել տպաքանակի 20 %-ից ավելին։ Երեքշաբթի, Հինգշաբթի:
     գ) Շաբաթվա ո՞ր օրն են տպագրվել ամենամեծ քանակով դասագրքեր։Երեքշաբթի, Հինգշաբթի: Իսկ ամենափո՞քր քանակով։Չորեքշաբթի: Ի՞նչ քանակներ են դրանք։Հինգշաբթի՝ 25000×30/100=7500, Չորեքշաբթի`25000×5/100=1250

267. Կազմե՛ք գծային դիագրամ հետևյալ տվյալներով. Հայաստանում
     1913 թ. հրատարակվել է 55 անուն գիրք, 1940 թ.՝ 699, 1950 թ.՝ 830,
     1960 թ.՝ 1247, 1965 թ.՝ 1033, 1970 թ.՝ 1063։

269. Կազմե՛ք սյունակաձև դիագրամ հետևյալ տվյալներով. Հայաստանի
     տարածքի մակերեսը մոտավորապես 29000 կմ2 է, Վրաստանինը՝
     70000 կմ2, Բելառուսինը՝ 208000 կմ2 , Մոլդովայինը՝ 34000 կմ2։

136.

Ա. այո համաչափ է

Բ. ոչ համաչափ չէ

Գ. ոչ համաչափ չէ

238.

240.Պատկերի համաչափության առա՞նցքն է արդյոք տարված ուղիղը
(տե՛ս նկ. 15)։

ա) այո բ) ոչ գ) այո դ) ոչ ե) այո զ)այո

243.

247.Քանի՞ տոկոսն է.
ա) 50-ը 100-ի, գ) 125-ը 25-ի, ե) 300-ը 30-ի,
բ) 15-ը 75-ի, դ) 40-ը 250-ի, զ) 900-ը 15-ի։
ա) 50·100/100=50

գ) 125·100/25=500

դ) 40·100/250=16

ե)300·100/30=1000

զ) 900·100/15=6000

Քարտեզի վրա երկու քաղաքների հեռավորությունը հավասար է 7 3/5
սմ-ի։ Ինչի՞ է հավասար քաղաքների իրական հեռավորությունը,
եթե քարտեզի մասշտաբը 1 ։ 1000000 է։
38·1000000/5=7600000

217.

5×8=40

40:4=10

219.

80×130:100=104

221.

480×35:100=168

168×25:100=42

224.

Երկարություն 6×5=30

Լայնություն 3×2=6

6×30=180

225.

ա) x : 25 = 2 : 5

x=25×2/5=10,

բ) x/6=11/24

x=6×11/24=11/4,

գ) 38 : x = 19 : 5

x=38×5/19,

դ) 65/y= 13/9

y=65×9/13=45,

ե) 81 : 72 = y : 36

y=36×81/72=81/2,

զ) 2y : 4 = 30 : 72

2y=4×30/72

2y=5/3

y=5/6,

է) 3/z=4/5

z=3×5/4=15/4,

ը) 560/110=z/3212

z=3212×560/110=16352 ,

թ) z : 92 = 15 : 69

z=92×15/69=20:

218.
ա) 16-ի 37 %-ը և 37-ի 16 %-ը

16×37/100 =5.92

37×16/100=5.92

5.92=5.92,
բ) 72-ի 94 %-ը և 94-ի 72 %-ը

72×94/100=67.68

94×72/100=67.68

67.68=67.68
գ) 88-ի 56 %-ը և 56-ի 88 %-ը

88×56/100=49.28

58×88=49.28

49.28=49.28

171.

60:3×2=40

172

36÷6×5=30

173.

420÷7×3=180

420÷4×1=110

180+110=290

420-290=130

179.

12500÷100×114=14250

180.

2000÷100×40=800

2000÷100×30=600

2000-800-600=600

181.

Ա. 125÷20×100=625

Բ. 140÷35×100=400

Գ. 770÷110×100=700

Դ. 7/25×100/1=700/25÷7/10=100/2.5