Day: September 18, 2024

Հարվահանագեղձ

Հարվահանագեղձի ախտահարման ժամանակ, կախված նրանից, թե որքան պարաթիրին է արտադրվում, հնարավոր է զարգանա հիպերպարաթիրեոզ կամ հիպոպարաթիրեոզ։

Հիպերպարաթիրեոզ (պարաթիրինի գերարտադրություն) կարող է դիտվել հարվահանագեղձ(եր)ի բարորակ ուռուցքների ժամանակ։  Դրա ժամանակ զարգանում է հիպերկալցիեմիա, ոսկրերը դառնում են փխրուն, բեկուն ու ցավոտ։

Հիպոպարաթիրեոզ (պարաթիրինի թերարտադրություն) կարող է դիտվել հարվահանագեղձ(եր)ի վիրահատական վնասումից կամ հեռացումից հետո։  Այդ դեպքում զարգանում է հիպոկալցիեմիա, որը բուժվում է վիտամին D-ի անալոգների միջոցով:

1․ Որոշել ax+2y=16  հավասարման a գործակցի արժեքը, եթե հայտնի է, որ (−2; 4) թվազույգը այդ հավասարման լուծում է:
ax+2y=16
-2a+4=16
-2a=16-8
-2a=8
a=-4

2․ Տված հավասարումներից y-ը արտանայտել x-ով:

ա) 2x+y=6
y=6-2x
բ) 3x+y=7
y=7-3x
գ) x+y-8=12
y=12-x+8
y=20-x
դ) y+2=6x
y=6x-2
ե) 3x+2y=9
2y=9-3x
y=(9-3x)/2
զ) -4x+2y=13
2y=4x+13
y=(4x+13)/2

3․ Տված հավասարումներից x-ը արտանայտել y-ով:

ա) x-y+5=0
x=y-5
բ) 2x-3y+9=0
2x=3y-9
x=(3y-9)/2
գ)15x+y-8=0
15x=8-y
x=(8-y)/15
դ) x+3y-15=0
x=15-3y
ե) 7x+y=6
7x=6-y
x=(6-y)/7
զ) -4x+y=-19
-4x=-19-y
x=(-19-y)/(-4)
x=(19+y)/4

Աշխատանքի նպատակը հաշվել ջրում ընկղմված մարնի վրա ազդող արդիմեդյան ուժը և փորձով ստուգել ստացված արդյունքը:

Համառոտ տեսություն: Համաձայն Արքիմեդի օրենքի իր մեջ ընկղմված մարմնի վար ազդում է ուղղաձիգ դեպի վեր ուղված ուժը, որը հավասար է մարմնի առտամղված հեղուկի կշիռի:

1. Եթե չափենք որևէ մարմնի կշիռը օդում՛ P0, հեղուկում P1 ապա Արքիմեդյան ուժը հավասար կլինի դրանց տարբերությունը FԱ:
2. 1 ապա Արքիմեդյան ուժը հավասար կլինի դրանց տարբերությունը fԱ:
3. Արքիմեդյան ուժը կարելի է որոշել նաև FԱ = ρh g vմ, ρհ հեղուկի խտությունն է Vմ մարմնի ծավալը, g Հաստատուն թիվ է g = 9.8 N

Անհրաժեշտ և նյութեր, ամրակալան՛ կցորդիչով, ջրթափ անոթ, ուժաչափ, չափագլան, պինդ մարմին իր ծավալով բաժակ, վերամբարձ սեղան, ջուր:

Վերամբարց սեղանի վրա դրեցի ջրթափ անոթը նրա մեջ լցրեցի մինչև կարմիր գիծը ջուր, նրա տակ դրեցի չափագլանը և սկսեցի վերամբարց սեղանը բարցացրեցի այնքան մինջը ամբողջությամբ մարմինը ընկղմվեց ջրի մեջ, նայեցի ցուցմունքին ուժաչաջի եղավ P1 = 0,5 Ն

Փորձի ընթացքը, ամրակալանին կցորդիչին ամրացրեցի ուժաչափը ուժաչափի կեռիկից կախեցի բաժակը և մարմինը: Մարմնի կշիռը օդում P0 = 1.5 Ն

Փորձ 2 Vմ=100սմ³ 1մ³=1մ×1մ=100սմ×100սմ×100սմ=1000000սմ³

Ph=1000 կգ/մ³ 1սմ³=0,000001մ³

g≈10 ս/կգ Vs=100սմ³=100×0,000001մ³=0,0001մ³

Fս – ?   Fս =Ph×gVմ=1000 կգ/մ³ × 10 ս/կգ× 0,0001մ³=1ն